Het Landbouwakkoord richt zich op het perspectief van een economisch gezonde, duurzame en internationaal toonaangevende agrarische sector in Nederland in 2040. Om dat voor elkaar te krijgen heeft minister Piet Adema (LNV) agrarische organisaties, ketenpartijen, natuur- en milieuorganisaties en decentrale overheden gevraagd om in gesprek te gaan over de randvoorwaarden. Het Landbouwakkoord is niet vrijblijvend en bevat concrete afspraken en maatregelen. Dat moet iedere individuele agrarische onderneming voldoende houvast bieden om eigen keuzes te maken.
Het Landbouwakkoord is bedoeld om een gemeenschappelijke visie te ontwikkelen op de toekomst van de agrarische sector in Nederland. Daarmee ontstaat draagvlak voor de maatregelen die de komende jaren noodzakelijk zijn, ook van de kant van de overheid. Dat is niet vanzelfsprekend. We hebben het polderen diep in ons DNA zitten. Maar er is de laatste jaren ook veel polarisatie in de samenleving ontstaan, niet in het minst rond onderwerpen die het Landbouwakkoord raken. Daarom richt het Landbouwakkoord zich op wat in het belang van iedereen is.
Hoofdtafel
De regie over het Landbouwakkoord ligt bij de zogeheten ‘hoofdtafel’. Naast het ministerie van LNV zijn daarin vier agrarische organisaties (Agractie Nederland, Biohuis, LTO Nederland en NAJK), de provincies, ketenpartijen CBL en FNLI en een natuur- en milieuorganisatie (LandschappenNL) vertegenwoordigd. Zij zijn niet de ‘baas’ over de andere geledingen van het Landbouwakkoord maar zorgen wel voor de coördinatie en de integratie.
Sectortafels
Daarnaast zijn er zes sectortafels: Melkvee- en kalverhouderij, Akkerbouw, vollegrondsgroente en bollenteelt, Varkenshouderij, Pluimveehouderij, (glas)Tuinbouw & sierteelt en een gemengde sectortafel (multifunctionele landbouw, korte ketens & kleinere sectoren). Zij vormen als het ware de inhoudelijke motor van het Landbouwakkoord en komen met concrete plannen voor hun eigen sector. Deze worden allemaal ingebracht bij de hoofdtafel die ervoor zorgt dat de sectorplannen tot één geheel worden gesmeed.
Deskundigen
Ook zullen deskundigen zich buigen over thema’s die de landbouwsector als geheel aangaan zoals grond en verdienmodellen. Er is daarnaast een reflectietafel met experts met een economische, juridische, ecologische en transitiekennis. Zij beoordelen de plannen onder meer op haalbaarheid en kijken ook naar de samenhang van alles.
Rekenbureau
Meer op de achtergrond ondersteunen organisaties en deskundigen desgevraagd het Landbouwakkoord met doorrekeningen en inhoudelijke onderbouwingen.
Breed landbouwoverleg
Om ervoor te zorgen dat het Landbouwakkoord steun krijgt binnen de (zeer diverse) agrarische sector en er verbinding tussen de sectoren ontstaat, vindt er periodiek een breed landbouwoverleg plaats. Hiervoor worden allerlei agrarische organisaties en andere betrokkenen uitgenodigd. Zij krijgen informatie over de plannen van de hoofd- en sectortafels en kunnen daar ook hun reactie op geven.
Planning
Vanaf januari 2023 draait het proces rond het Landbouwakkoord op volle toeren. Het is de bedoeling dat er in het voorjaar (we gaan nu uit van begin april) een conceptakkoord ligt. Alle betrokkenen nemen vervolgens het besluit of zij zich definitief aan het Landbouwakkoord willen committeren. Dat geldt niet alleen voor de leden van de hoofdtafel maar is een open uitnodiging voor alle organisaties die hun handtekening onder het Landbouwakkoord willen zetten.
Uitvoering
Na het ondertekenen van het Landbouwakkoord komt het natuurlijk uit op de uitvoering. Ook zullen er de komende jaren ongetwijfeld nog nieuwe ontwikkelingen volgen die om een reactie vragen. Daarom wordt gezocht naar een blijvende vorm van overleg voor alle partijen die bij het Landbouwakkoord betrokken zijn.