Update Landbouwakkoord (26 mei 2023)

Ondanks intensieve gesprekken, die tot diep in de nacht van 17 op 18 mei voortduurden, is het de partijen van het Landbouwakkoord (nog) niet gelukt om op alle punten overeenstemming te bereiken. Op verzoek van het kabinet hebben partijen ermee ingestemd om een voorlopig pakket aan afspraken voor te leggen aan drie kennisinstellingen. De komende weken zal verder worden gesproken door betrokken partijen. Naar verwachting zal medio juni de volgende plenaire bijeenkomst van de zogeheten hoofdtafel plaatsvinden.

Het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL), de universiteit van Wageningen (WUR) en het Louis Bolk Instituut zullen de komende weken de al gemaakte afspraken appreciëren op onder meer het bereiken van doelen rond natuur, klimaat, milieu en waterkwaliteit en de implicaties voor het verdienvermogen van boeren. Deze beoordelingen zullen mee worden meegenomen in de weging van het conceptakkoord door alle partijen aan de hoofdtafel.

Ook is afgesproken dat de voorlopige set van afspraken kan worden gebruikt voor een vertrouwelijke raadpleging van de directe bestuurlijke achterban, met de kanttekening dat op enkele zwaarwegende onderwerpen nog geen consensus bestaat. De komende weken zal moeten blijken of het lukt rond deze punten alsnog overeenstemming te bereiken.

Onderwerpen

De tijd die nodig is om het conceptakkoord door te rekenen, zal worden benut om verder te spreken over de volgende onderwerpen:

  • Ecosysteemdiensten;
  • Mest en grond;
  • Ruimte voor boeren en tuinders die doorgaan;
  • Pasmelders en interimmers.

Voor de gesprekken rond deze onderwerpen maken partijen van de hoofdtafel de komende weken eigen afspraken. Daarnaast zal nog verder worden gesproken over het thema financiering en de rol van banken en de bijdrage van ketenpartijen rond de financiering van ecosysteemdiensten en een innovatiefonds. 

Brede achterban

Alle (voorlopige) afspraken die de komende weken worden gemaakt, zullen uiteindelijk ook aan de hoofdtafel worden besproken. Waarschijnlijk vindt er medio juni weer een nieuwe plenaire bijeenkomst plaats van de hoofdtafel. Dan zal worden beoordeeld of het voorliggende conceptakkoord, met verwerking van de nieuwe afspraken, kan leiden tot een onderhandelaars-akkoord. Ook de appreciaties van de drie kennisinstellingen zullen dan aan de orde komen. Vervolgens vindt een (vertrouwelijke) bestuurlijke consulatie plaats.

Wanneer de bestuurlijke consultatie groen licht oplevert, zal het conceptakkoord worden getoetst bij de brede achterban. Het conceptakkoord is vanaf dat moment openbaar. Deze brede consultatie moet vóór het zomerreces tot duidelijkheid leiden of het Landbouwakkoord op voldoende draagvlak kan rekenen.